fot. pow.

Kolejna książka doktora Adama Węsierskiego pt. #„Toksyczna agentura”, t. 3, Toruń 2022, która prezentuje ponad 200 biogramów TW komunistycznego aparatu bezpieczeństwa oraz ich szkodliwość.

To pierwsza tego typu naukowa publikacja nosząca posmak sensacji, która w sposób bezprecedensowy, podejmuje na tak ogromną skalę problem wstydliwej i hańbiącej współpracy z bezpieką w latach 1945 – 1990 na ziemi obecnego powiatu nakielskiego oraz byłego wyrzyskiego. Wiarygodność informacji podanych w opracowaniu dokumentuje solidna baza źródłowa, wspierana komplementarnie unikatowymi fotografiami pochodzącymi m.in. ze zbiorów Instytutu Pamięci Narodowej.

Przypominamy, spotkanie autorskie promujące książkę Adama Węsierskiego „Toksyczna agentura III” odbędzie sie jutro, 30 września 2022 r. o godz. 17.00 w Powiatowej i Miejskiej Bibliotece Publicznej w Nakle nad Notecią, ul. Bartkowskiego 1. Wstęp wolny!

Od autora
Wstydliwym i niechlubnym piętnem historii Polski lat 1945-1989, był szeroki udział w życiu publicznym funkcjonariuszy komunistycznego aparatu terroru i jeszcze szerszy udział jej agentury, której zadaniem było wykrycie, infiltracja i eliminacja przeciwników komunistycznej tyrani. Sieć agenturalno-informacyjna, składająca się z rezydentów, agentów i informatorów, była przysłowiowym „okiem i uchem” UB/SB, inwigilowała ona bez ustanku obywateli, instytucje, organizacje, stowarzyszenia przekazując wszystkie informacje o nich do organów terroru. Przy inwigilacji społeczeństwa wykorzystywano również inne kategorie osobowych źródeł informacji (OZI) w zależności od czasu i zmieniających się strategii w pracy operacyjnej. Dla badacza historii czasów PRL, podjęcie rozważań dyskursywnych nad aparatem bezpieczeństwa i siecią agenturalną nie jest sprawą prostą i łatwą z wielu przyczyn. Przede wszystkim trzeba sobie zdać sprawę, że próby burzenia „historii oficjalnej” mogą spotkać się z anatemą środowisk, grup, polityków, którym zależy na zakłamanym status quo. Nie należy również zapominać, że problem ten budzi nadal wiele emocji, optyka wyłaniająca się w trakcie dysput publicznych od czasów transformacji, wszystkie zbrodnie komunistyczne, łamanie praw człowieka, pacyfikowanie narodu i próby odbierania tożsamości, świadomie próbuje zakamuflować. Snując rozważania na temat szkodliwej działalności bezpieki oraz Osobowych Źródeł Informacji, nie sposób nie podzielić się z Państwem smutną refleksją, że pomimo tego, iż prawda powinna być wartością nadrzędną mamy do czynienia z jej tłumieniem, ba nawet „upadlaniem”, a to dlatego, że pojawiają się coraz to nowe, bardziej wyrafinowane strategie wybielająco – usprawiedliwiające płynące szczególnie ze środowisk popleczników „utrwalaczy władzy ludowej”, które starają się usprawiedliwiać konfidentów bezpieki, jak i oprawców z aparatu terroru i bezprawia. Repertuar ich jest imponujący i przebogaty, zwłaszcza dzisiaj w dobie internetu. Nie podlega dyskusji, że u podstaw wybielania bądź co bądź wstydliwej i hańbiącej przeszłości konfidentalnej leży w większości przypadków zwykłe fałszowanie faktów historycznych. Kreśląc gorzkie słowa dotyczące serwilistycznej współpracy z Organami Bezpieczeństwa PRL, warto zwrócić uwagę na bardzo istotny, aczkolwiek smutny i wstydliwy fakt, że tak jak w okresie stalinizmu kolaboracja z bezpieką była opłacana tylko sporadycznie, większość pozyskanych delatorów była na materiale kompromitującym, tak od lat 60. XX w. aż do końca PRL zdecydowanej większości współpraca opierała się na sowitym wynagrodzeniu lub innych gratyfikacjach.

Trzeci tom Toksycznej agentury składa się z czterech rozdziałów, w których ujawniłem w postaci egzemplifikacji przeszło dwieście biogramów, faktycznie odmiennych postaci, wywodzących się z różnych środowisk i mających odmienną drogę życiową: rezydentów, informatorów, kontaktów operacyjnych/obywatelskich, dysponentów lokali kontaktowych. Nie są to osoby pierwszoplanowe, ale w swoich lokalnych środowiskach powiatu nakielskiego, szubińskiego (dawnego wyrzyskiego), nie były anonimowe. Ich wspólnym mianownikiem jest fakt, że przez zdecydowaną większość swojego życia do momentu ukazania się prezentowanej publikacji, uchodziły za postacie jednoznaczne i niekontrowersyjne, ba czasami uznawane w lokalnej przestrzeni społecznej za nieskazitelne ikony. Są przecież wśród nich osoby z kręgu władzy, urzędnicy, pedagodzy, lekarze, duchowni, ludzie sukcesu…?

Niewątpliwie problem ujawnienia hańbiącej i nieznanej dotychczas strony ich życia okaże się zderzeniem z utrwaloną pamięcią w wymiarze społecznym w lokalnym środowisku.

Historyk, zgłębiając i porządkując wiedzę działa zawsze w interesie społecznym i dąży do ustalenia obiektywnej prawdy lub logicznego ciągu przebiegu wydarzeń zmierzających do udokumentowania i wyjaśnienia badanego zjawiska, postawy czy zachowania. Wypada w tym miejscu dodać, że w dążeniu do obiektywnej prawdy wspiera badacza art. 54 Konstytucji RP.
Oddając na ręce Państwa niniejszą publikację, wypada również przynajmniej zasygnalizować, że opracowanie pozwala spojrzeć na ten istotny problem społeczny, jakim było donosicielstwo w systemach totalitarnych, jeszcze z innej perspektywy, a mianowicie uchwycić role społeczne, w które wcielali się tajni współpracownicy. Mam tu na myśli, chociażby rolę manipulatora i dezintegratora lokalnego środowiska.
Toksyczna agentura odkrywa również specyficzną symbiozę, jaka łączyła aparat bezpieczeństwa PRL reprezentowany przez funkcjonariuszy bezpieki z jej agenturą. Nie jest dzisiaj tajemnicą, że owa symbioza bynajmniej nie wygasała po zakończeniu toksycznej i hańbiącej współpracy, szczególnie odnosi się to do delatorów z kręgu władzy, którzy dzięki parasolowi ochronnemu tajnej policji politycznej z powodzeniem brylowali i brylują w życiu publicznym, robiąc zawrotne kariery w biznesie i polityce. Na terenie powiatu nakielskiego i nie tylko tego typu egzemplifikacji uważny czytelnik tej pozycji odnajdzie wiele!

Koniec moich rozważań o hańbiącym procederze donoszenia i zdrady niech podsumują przemyślenia natury filozoficzno-etycznej za A. de Saint-Exupéry, który przed kilkudziesięciu laty rzekł: „Jeśli pozwolisz, by robactwo się rozmnożyło – rodzą się prawa robactwa. I rodzą się piewcy, którzy będą je rozsławiać”.

Adam Węsierski

Powrót Drukuj

LOKALNY HIT

Usługi pełnienia stanowiska Inspektora Ochrony Danych Osobowych

Analiza stanu bhp w firmie

od 50PLN

Aparat dla dzieci

99,00 złPLN

Zezwolenie na zbieranie odpadów

od 2000PLN

Pamiątka A4

20,00 zł PLN

Prowadzenie akt osobowych

od 30PLN

Szkolenia pierwsza pomoc

od 50PLN

Pomoc przy kontroli ZUS

od 50PLN