Rodzaje działań niepożądanych leków. Kiedy należy je odstawić?
fot. Główny Inspektorat Farmaceutyczny
Działania niepożądane zależne od dawki #(typ A) są najlepiej poznanymi i najczęściej występującymi działaniami niepożądanymi leków. Ich występowanie zależy od mechanizmu działania danego leku i od dawki substancji leczniczej przyjętej przez pacjenta.
Działania te są łatwe do przewidzenia, występują stosunkowo często i rzadko są przyczyną zgonu. Ustępują w momencie odstawienia leku. W przypadku ich pojawienia się konieczne jest zmodyfikowanie dawkowania leku i indywidualne dobranie dawki dla danego pacjenta.
Przykłady:
- krwawienia podczas stosowania leków przeciwzakrzepowych,
- kaszel po inhibitorach ACE,
- zwężenie źrenic po podaniu morfiny,
- uszkodzenie wątroby po przyjęciu dużych dawek paracetamolu.
Działania niepożądane niezależne od dawki (typ B) są nieprzewidywalne – występują rzadko, ale często mogą prowadzić do śmierci. W przypadku wystąpienia takich działań niepożądanych konieczne jest przerwanie leczenia. Przykłady:
- wstrząs anafilaktyczny,
- obrzęk naczynioruchowy,
- kontaktowe zapalenie skóry.
Działania niepożądane zależne od przewlekłego stosowania (typ C) zależą zarówno od dawki, jak i od czasu przyjmowania leku, czyli długości farmakoterapii. Przykładem takiego działania niepożądanego jest choroba zakrzepowa u pacjentek, które stosują doustną antykoncepcję hormonalną. Innym przykładem może być zespół leniwego jelita po długotrwałym stosowaniu leków przeczyszczających.
Działania niepożądane opóźnione w czasie (typ D) mogą pojawić się jakiś czas po stosowaniu leku. Przykładem jest np. działanie teratogenne talidomidu. Talidomid stosowany w czasie ciąży powodował bardzo poważne działania niepożądane u dziecka, które ujawniły się po porodzie. Obecnie talidomidu nie wolno stosować w czasie ciąży właśnie ze względu na działanie teratogenne.
Działania niepożądane wywołane odstawieniem leku (typ E) są szczególnie niebezpieczne przy lekach, które pacjent stosuje przez dłuższy czas i nagle przestaje je. Może to doprowadzić do nieprzyjemnych objawów, a nawet zaostrzenia objawów choroby. Przykładem jest zaostrzenie lub nasilenie napadów padaczkowych po nagłym odstawieniu fenobarbitalu czy fenytoiny, a także wystąpienie zespołu abstynencyjnego po długotrwałym stosowaniu opiatów czy benzodiazepin.
Działania niepożądane spowodowane brakiem skuteczności farmakoterapii (typ F) polegają na tym, że pacjent przyjmuje jakiś lek, a efekt farmakologiczny (leczniczy) nie występuje. Przykładem takiego działania niepożądanego jest nieskuteczność antybiotyków w przypadku występowania antybiotykoodporności wśród bakterii.
Źródło: Główny Inspektorat Farmaceutyczny
Czytaj również
- Miłośnik historii natrafił na karabin. Broń trafiła do bydgoskiego muzeum
- Światowy Dzień Farmaceuty. Nieoceniona praca i zaangażowanie
- Zakazane praktyki sztucznej inteligencji. Nowe przepisy
- Wędrówka wzdłuż Noteci. "Wiatr nam sprzyjał"
- Grzybiarzu, apelujemy o rozwagę! O jakich zasadach należy pamiętać?
Dodaj komentarz
LOKALNY HIT
Bezpłatne kontrolowanie sprawności układu kierowniczego
Szkolenie z zakresu ochrony danych osobowych
79PLN
Ewidencja Importu Aut
2400 zł / rokPLN
Fotoobraz na płótnie 50x70
121,00 zł PLN
Ramki ślubne
39,90 zł PLN
Zdjęcia do dokumentów
35,00 złPLN
Zadaj pytanie
40PLN
Szkolenie okresowe pracowników
89PLNJesienna aura bywa zdradliwa. Zachowajmy szczególną ostrożność
Po miesiącach sprzyjających warunków dla kierowców nadchodzą dni #ze zdradliwą aurą. Wczoraj astronomiczna, dzisiaj z kolei zawitała do nas kalendarzowa jesień. Osoby wybierające się w podróż samochodem powinny wziąć pod uwagę najświeższe prognozy o jesiennej, a co za tym idzie zmiennej pogodzie. Ta zmienność wpływa bezpośrednio na prowadzenie pojazdu. Przed nami mgliste dni, opady deszczu, niższa temperatura oraz mokre liście na drodze. Zachowanie szczególnej ostrożności i dostosowanie prędkości do takich warunków to podstawa bezpieczeństwa na drodze.
(czytaj więcej)Operacja pk. Feniks. Zaangażowanych ponad 200 żołnierzy
W poniedziałek 23 września rozpoczęła się operacja #pod kryptonimem FENIKS, w którą jest zaangażowanych ponad 200 żołnierzy 8.Kujawsko-Pomorskiej Brygady Obrony Terytorialnej. W niesieniu szeroko pojętej pomocy na terenach popowodziowych uczestniczą terytorialsi ze wszystkich 4 batalionów 8.K-PBOT z Torunia, Inowrocławia, Grudziądza i Włocławka. Zaangażowane zostały również samodzielne kompanie. W razie potrzeby doraźnie do pomocy może być kierowanych więcej żołnierzy. W ostatni weekend z 8.K-PBOT było ich ponad 400.
(czytaj więcej)Miłośnik historii natrafił na karabin. Broń trafiła do bydgoskiego muzeum
Policjanci z# Koronowa prowadzili sprawę związaną z odnalezieniem, przez miłośnika artefaktów, jednostki broni z czasów II Wojny Światowej. Jej finałem było wczorajsze spotkanie w Muzeum Wojsk Lądowych w Bydgoszczy, gdzie Komendant Komisariatu Policji w Koronowie młodszy inspektor Tomasz Meyze przekazał Dyrektorowi Muzeum Panu Wojciechowi Bartoszek odnalezioną broń wraz z magazynkami i amunicją.
(czytaj więcej)"Dopytujemy mieszkańców czego im potrzeba". Z pomocą powodzianom
W Lewinie Brzeskim i Głuchołazach wciąż są strażacy# z woj. kujawsko-pomorskiego.
(czytaj więcej)
Komentarze (5) Zgłoś naruszenie zasad
Ja, w dniu 23-09-2024 19:56:10 napisał:
odpowiedz
Ja, w dniu 23-09-2024 19:56:10 napisał:
odpowiedz
Ja, w dniu 23-09-2024 19:56:12 napisał:
odpowiedz
Ja, w dniu 23-09-2024 19:56:14 napisał:
odpowiedz
Ja, w dniu 23-09-2024 19:56:14 napisał:
odpowiedz
Uwaga! Internauci piszący komentarze na portalu biorą pełną odpowiedzialność za zamieszczane treści. Redakcja zastrzega sobie jednak prawo do ingerowania lub całkowitego ich usuwania, jeżeli uzna, że nie są zgodne z tematem artykułu, zasadami współżycia społecznego, a także wówczas, gdy będą naruszać normy prawne i obyczajowe. Pamiętaj! -pisząc komentarz, anonimowy jesteś tylko do momentu, gdy nie przekraczasz ustalonych zasad.
Komentarze pisane WIELKIMI LITERAMI będą usuwane!